امروز می خواهیم در ارتباط با یک بیماری شایع در برخی افراد صحبت کنیم. شاید هنوز نام بیماری دو قطبی نیز به گوش تان نخورده باشد. در این مقاله قصد داریم شما را با این بیماری و علائم و نشانه های آن بیشتر آشنا کنیم.
بیماری دو قطبی چیست؟
اختلال دو قطبی یا بیماری شیدایی بیماری است که در آن فرد ممکن است در اوج شعف و خوشحالی، ناگهان به حالت غم و ناراحتی و افسرده ترین حالت ممکن برود. این تغییرات خلق و خو ناگهانی می باشد. البته منظور ما این نیست که شما در اوج خوشحالی با شنیدن یک خبر ناگوار نباید افسرده و ناراحت شوید؛ بلکه منظور از این بیماری تغییرات اخلاقی به طور ناگهانی و بدون علت خاصی است. این بیماری دارای دو مرحله شیدایی و افسردگی می باشد. در مرحله شیدایی فرد بیمار انرژی بسیار بالایی داشته و از انگیزه و شادی بیش از حدی برخوردار است. در مرحله افسردگی که بدون هیچ دلیلی به وجود می آید، فرد همواره غمگین و ناراحت است و انرژی بسیار کمی برای فعالیت و کار دارد. این اختلال گاهی آنقدر شدید است که حتی فکر خودکشی نیز در ذهن آن ها ایجاد می شود. در این حالت است که تمام حالات افسردگی پدیدار می شود. اگر این اختلال به صورت چند بار در هفته اتفاق بیفتد، بهتر است فرد به پزشک معالج مراجعه کند و تحت درمان مناسب قرار گیرد.
انواع بیماری دو قطبی
بیماری دو قطبی معمولاً شامل ۳ نوع مختلف می باشد که بر اساس شدت این بیماری دسته بندی می شوند. بیماری دو قطبی شامل اختلال دو قطبی نوع اول، اختلال دو قطبی نوع دوم و اختلال خلق ادواری می باشد. در اختلال دو قطبی نوع اول شاهد یک یا چند دوره شیدایی و حالت پر شادی در طول یک هفته خواهید بود. در بیماری دو قطبی نوع دوم مرحله شیدایی دیده نمی شود و اگر هم وجود داشته باشد به حالت نیمه شیدایی قابل تشخیص است. در این حالت دوره افسردگی تشدید یافته خواهد بود. در اختلال خلق ادواری دوره نیمه شیدایی به همراه دوره افسردگی دیده می شود. اما دوره افسردگی آن به شدت حالت قبل نیست. در تمامی این موارد توصیه می شود حتماً به پزشک متخصص مراجعه نمایید و هر چه زودتر به فکر درمان بیماری خود باشید.
علائم بیماری دو قطبی
این بیماری نشانه های زیادی دارد. اما اصلی ترین نشانه ی این بیماری تغییر ناگهان حالات و روحیات فرد از حالت شادی به غم و بالعکس می باشد. البته در بیشتر مواقع از حالت شادی به حالت افسردگی وارد می شوند. در حالت شادی علائمی همچون انرژی زیاد، خوشحالی و نشاط، پر انگیزه بودن، صحبت کردن زیاد، پرتحرک بودن و … دیده می شود. در این حالت فرد احساس می کند توانایی انجام هر کاری را دارد. اما در حالت افسردگی و غم از انرژی فرد به یک باره کاسته می شود و با علائمی همچون ناامیدی، غم، اندوه، افسردگی، کم تحرکی، بی انگیزه و بی حوصله بودن و … مواجه خواهد شد. این علائم شدت کم و زیادی در افراد مختلف دارد. اما معمولاً در اکثر بیماران دو قطبی دیده می شود.
عوامل بیماری دو قطبی
عوامل مختلفی هستند که در ایجاد این بیماری در افراد مؤثر می باشند. یکی از اصلی ترین روش های انتقال این بیماری و عوامل ایجاد کننده ی آن عوامل ارثی و بیولوژیکی می باشند. بسیاری از افراد معتقدند این بیماری ریشه ی ژنتیکی و ارثی دارد. اما دیگر عامل ایجاد بیماری دو قطبی تغییرات هورمونی در برخی افراد می باشد. البته این عامل می تواند تشدید کننده باشد و خود به تنهایی نمی تواند یک عامل جدی و اصلی برای بروز این بیماری به حساب آید. عوامل جانبی و روحی روانی نیز نقش بسیار مؤثری را در ایجاد و تشدید این بیماری ایفا می کنند. برای مثال افرادی که مورد تجاوز قرار گرفته اند و یا با مشکلات روحی و عاطفی شدیدی دست به گریبان هستند، بیشتر از دیگر افراد به این بیماری مبتلا می شوند. استرس می تواند یکی از نمونه های بارز این عامل باشد.
راه های انتقال این بیماری
این بیماری از راه های معمول به دیگر افراد سرایت نمی کند. همان طور پیش از این نیز گفتیم اصلی ترین راه انتقال و مهم ترین عامل ایجاد این بیماری عوامل ژنتیکی و ارثی می باشد. معمولاً این بیماری در افرادی اتفاق می افتد که یکی از افراد خانواده شان نیز درگیر همین بیماری می باشند. به غیر از این عوامل، راه دیگری برای انتقال بیماری دو قطبی از شخصی به شخص دیگر وجود ندارد. برای جلوگیری از بروز این بیماری می توانید پیش از ازدواج به درمان بیماری خود بپردازید و حتماً آزمایش های ژنتیکی پیش از ازدواج را انجام دهید. در این حالت می توانید با خیال آسوده تری ازدواج کنید.
روش های درمان
چندین روش برای درمان بیماری دو قطبی وجود دارد. به طور کلی شما می توانید از ۳ روش متداول در درمان بیماری دو قطبی بهره بگیرید. اولین روش، مصرف دارو می باشد. معروف ترین داروهایی که توسط روانپزشک تجویز می شوند، شامل سدیم والپروتات، لیتیوم، لامورتریژین و وکاربامازپین می باشد. برای درمان بیماری دو قطبی می بایست حتماً به پزشک متخصص و روانپزشک مراجعه نمایید. این داروها، داروهای تثبیت کننده ی رفتار هستند که به رفتارهای بیمار یک تعادل و ثبات می دهند و از تغییر نابه هنگام رفتارها جلوگیری می کنند. دومین روش درمان، استفاده از داروهای طبیعی می باشد. مواد طبیعی همچون پرتقال، سیب، توت، موز، شکلات، انواع غلات و … می توانند به درمان بیماری دو قطبی کمک بسیار زیادی بکنند.
رفتارهای پرخطر در افراد مبتلا به بیماری دو قطبی
همان طور که در قسمت های گذشته نیز گفتیم در افراد مبتلا به بیماری دو قطبی می تواند علائمی همچون افسردگی، ناراحتی و غم بروز کند. در این حالت بیمار ممکن است، دست به رفتارهای پرخطری برای خود و دیگران بزند. خودکشی یکی از این رفتارها می باشد. در موارد زیادی دیده شده افراد مبتلا به بیماری دو قطبی به مصرف سیگار یا مواد مخدر روی می آورند و مشروبات الکلی استفاده می کنند. حتی ممکن است رفتارهای پرخطر دیگری نیز حادث شود که علاوه بر خود فرد به دیگران نیز صدمه وارد کند. بهترین کار برای این افراد ایجاد حس آرامش و امید در آن هاست. در این حالت وقتی آن ها را به آرامش دعوت کردید، می توانید برای درمان، آن ها را به مراکز درمانی ببرید.
در این مطلب از وبسایت دانشنامه پزشکی آریا درباره بیماری دو قطبی صحبت کردیم و از این که تا پایان متن همراه ما بودید سپاسگزاریم. جهت کسب اطلاعات بیشتر می توانید مطالب دسته بیماری ها را مطالعه بفرمایید.