سرطان پروستات یکی از کابوس های تلخ برای مردان است، با توجه به زندگی امروزی خصوصا در ایران که مهم ترین نکات مربوط به سلامتی از جمله رژیم غذایی مناسب و ورزش مورد توجه قرار نمی گیرد شاهد افزایش این بیماری تلخ هستیم. به طور کلی سرطان پروستات در بیشتر موارد در سنین بالای چهل الی پنجاه سال رخ دهد. به مانند بسیاری از بیماری های دیگر این بیماری نیز دارای علامت هایی است که شناخت آن ها می تواند در درمان و پیشرفت آن بسیار موثر باشد. به همین دلیل در این مقاله قصد داریم که به ارائه اطلاعاتی در مورد این بیماری شایع بپردازیم تا با اقدامات پیشگیری و یا درمانی لازم را در قبال آن انجام دهید.
پروستات چیست؟
پیش از اشاره با سرطان پروستات بهتر است که به صورت مختصر به معرفی “پروستات” بپردازیم، پروستات یک غده کوچک است که در دستگاه تناسلی مردان قرار دارد. یکی از وظایف غده پروستات این است که به ساختن منی که برای تولید مثل ضروری است کمک می کند. اندازه معمولی این غده در شکل و اندازه گردو می باشد. محل قرارگیری آن در جلوی روده راست، در بخش عمقی لگن و پایین مثانه است. غده پروستات همچنین قسمتی از لوله ای را که وظیفه تخلیه ادرار از مثانه را بر عهده دارد و به پیشابراه معروف است را احاطه کرده است.
سرطان پروستات چیست؟
سرطان پروستان (Prostate cancer)، همان طور که از نام آن مشخص است غده پروستات را در گیر می کند و باعث اختلالاتی در عملکرد طبیعی آن و همچنین عملکرد سایر اندام ها می شود. در اکثر موارد سرطان های پروستات رشد آرامی را دارند. در برخی موارد نیز به شدت رشد می کند. در ابتدای درگیری با این سرطان شخص بیماری ممکن است که هیچگونه علائمی را نداشته باشد. سلول های سرطانی به تدریج محدود به غده پروستان نشده و به سایر اجزای بدن نیز گسترش پیدا می کنند.
- سرطان پروستات اولیه: اگر زمانی که سرطان پروستات در مرحله اولیه است شناسایی گردد و در این زمان به سایر اجزا منتشر نشده باشد، احتمال درمان آن بسیار زیاد خواهد بود.
- سرطان پروستات پیشرفته: سرطان پیشرفته غده پروستات زمانی است که این سرطان از محدوده غده پروستات خارج شود و به سایر اجزای بدن انتشار یابد. در مرحله انتشار این سرطان استخوان ها و گره های لنفاوی را در بر می گیرد. نام علمی سرطان پیشرفته غده پروستان سرطان متاستاتیک می باشد در این مرحله یعنی سرطان در بدن پخش شده است و درمان آن مشکل می باشد.
عواملی که موجب ایجاد سرطان پروستات می شود:
- سن: یکی از مهم ترین عواملی که در ابتلا به سرطان پروستات مطرح است، افزایش سن می باشد با بالا رفتن سن در مردان احتمالا ابتلا به این نوع از سرطان نیز بیشتر می شود.
- ژنتیک: در ابتلا به بیماری سرطان غده پروستات، ژنتیک هم تاثیر دارد به طورکلی کسانی که در خانواده شان سابقه ابتلا به این سرطان را دارند در معرض خطر بالاتری قرار دارند حتی مردانی که در خانواده آن ها سرطان سینه زنان وجود داشته است از احتمال بیشتری برای مبتلا شدن به سرطان غده پروستات برخوردار هستند.
- چاقی و اضاقه وزن: مردانی که چاق هستند و دارای اضافه وزن هستند در مقایسه با مردانی که وزن متناسبی دارند بیشتر در معرض ابتلا به سرطان غده پروستات قرار دارند.
- بیماری های مقاربتی: مردانی که دچار بیماری های مقاربتی از جمله بیماری سوزاک شده اند در قیاس با مردانی که به این بیماری دچار نیستند از احتمال بالایی در ابتلا به این سرطان قرار دارند.
- برخی از داروها: طبق تحقیقات انجام شده مصرف برخی از داروها از جمله داروهای ضد التهاب نیز خطر ابتلا به سرطان پروستات را بالا می برد.
علائم و نشانههای سرطان پروستات
در ابتدای دچار شدن به سرطان پروستات احتمال دارد که هیچگونه علائمی دیده نشود، علائمی که در این سرطان معمولا زودتر بروز و ظهور می کند علائم انسداد است که بر اثر آن ممکن است که تکرر ادرار و یا احتباس ادرار صورت بگیرد. همچنین ممکن است که قطر ادرار خروجی کم تر شود و در ادرار به صورت قطره قطره خارج شود مهم ترین علائم سرطان غده پروستات شامل این موارد هستند:
- در شروع ادرار اختلال ایجاد می شود
- تکرر ادرار خصوصا در شب ها وجود دارد
- ادرار به صورت قطره قطره خارج می شود
- در ادرار لخته خون دیده می شود
- ادرار با فشار کمی خارج می شود
- در هنگام دفع ادرار درد وجود دارد
- در زمان انزال درد وجود دارد
- در بخش لگن و پایین کمر درد متناوبی ایجاد می شود
- به صورت غیر ارادی و ناخواسته کاهش وزن و اشتها وجود خواهد داشت.
راه های پیشگیری از ابتلا به سرطان پروستات
برای این که مردان از بیماری سرطان پروستات پیشگیری به عمل آورند بهتر است که به دنبال راه های پیشگیری این بیماری ناراحت کنند باشند:
- رژیم غذایی مناسب:
- مصرف فیبرهای گیاهی باید در دستور کار قرار گیرد که دارای سلولز و همی سلولز هستند.
- پروتئین های گیاهی مانند سویا که به علت داشتن ایزوفلاون از رشد سلول های سرطانی جلوگیری می کنند مناسب می باشند.
- گوشت ماهی به دلیل داشتن اسیدهای چرب امگا سه مفید است.
- روزانه یک لیوان آب انار برای جلوگیری از رشد سرطان پروستات نوشیده شود.
- سبزیجات و انواع کلم به صورت مستمر مصرف شوند.
- مصرف روی، سلنیوم و ویتامین هایی مانند دی و ای مورد توجه قرار گیرد.
- ورزش و فعالیت بدنی: ورزش منظم و مرتب نه تنها فقط جلوی سرطان غده پروستات را می گیرد بلکه از وقوع بسیاری از بیماری های دیگرجلوگیری می کند روزانه حداقل سی دقیقه ورزش کنید، همیشه از یکجانشینی پرهیز کنید و فعالیت بدنی را فراموش نکنید.
- وزن خود را ایده آل کنید: یکی از مهم ترین علل بیماری سرطان غده پروستات چاقی و افزایش وزن است، اگر وزن شما زیاد است حتما به دنبال کاهش وزن خود باشید در صورتی که وزن شما مناسب است با رعایت رژیم غذایی و ورزش آن را حفظ کنید.
درمان سرطان پروستات
روش های درمانی مختلفی برای درمان بیماری سرطان غده پروستات وجود دارد که با توجه به مرحله سرطان و میزان گسترش آن متفاوت است، پروستات برداری رتروپوبیک، درمان سرطان پروستات با جراحی سرمایشی، با پروستات برداری پرینه آل، با جراحی لاپاروسکوپی و درمان با پرتو درمانی از جمله روش های درمانی در ابن بیماری هستند.