بیماری عروق کرونر یا تصلب شرایین، بیماری است که فرد را در معرض بروز سکته قلبی و بسیاری از بیماری های دیگر قرار می دهد. این بیماری به تنگی عروق کرونر نیز معروف است. بیماری عروق کرونر بر اثر تجمع پلاکت ها و رسوبات چربی در رگ هایی که وظیفه خون رسانی به قلب را دارند، اتفاق می افتد و در نتیجه باعث مسدود شدن جریان خون به قلب می شود و احتمال سکته و حمله قلبی را در فرد افزایش می دهد. در ادامه ما شما را با علائم، راه های انتقال و درمان این بیماری آشنا می کنیم.
بیماری عروق کرونر
بیماری عروق کرونر بر اثر گرفتگی رگ های قلبی توسط رسوبات چربی و پلاکت ها به وجود می آید و باعث افزایش حمله قلبی و سکته در افراد می شود. با بسته شدن جریان خون به قلب، عروق خونی که در ابتدا حالتی کشسان و نرم داشتند، کم کم سفت و باریک شده و دیگر اکسیژن و مواد مغذی به قلب نمی رسد و در نتیجه قلب نمی تواند خون را به خوبی پمپاژ کند.
شیوع بیماری عروق کرونر
پلاکت های کلسترول از سنین جوانی بر روی دیواره رگ های خونی قلب ته نشین می شوند و با بالا رفتن سن، این پلاکت های کلسترول بیشتر از قبل در عروق خونی تجمع پیدا کرده و باعث ایجاد التهاب در دیواره رگ های خونی شده و احتمال به وجود آمدن لخته خونی و سکته را افزایش می دهد. با آزاد شدن مواد شیمیایی از طریق این پلاکت ها، التهاب رگ ها با سرعت بیشتری التیام می یابد ولی از طرفی رگ های خونی دچار چسبندگی می شوند. سپس موادی مانند سلول های آسیب دیده ی لیپوپروتئین و کلسیم به دیواره رگ ها چسبیده و کم کم باعث باریک شدن دیواره ی عروق کرونری می شوند. با باریک شدن عروق کرونری، رگ های خونی جدیدی تشکیل می شوند که خون را به قلب می رسانند. اما این رگ های خونی جدید در بعضی مواقع قادر نیستند که خون را به قلب برسانند مثل زمانی که فرد دچار استرس شدید می شود و در نتیجه بیماری عروق کرونر رخ می دهد.
ایسکمی قلبی
هنگامی که پلاکت ها و چربی بیش از اندازه در رگ های خونی تجمع کنند و باعث باریک شدن بیش از حد آنها شوند، خون غنی شده از اکسیژن به مقدار کافی به قلب نمی رسد و ایسکمی قلبی اتفاق می افتد. در اثر ایسکمی قلبی، حمله قلبی رخ می دهد که علائم این حمله درد شدید قفسه سینه است اما در بعضی موارد ممکن است فرد هیچ گونه علائمی نداشته باشد. در هنگام ورزش، غذا خوردن، استرس یا هیجان، قرار گرفتن در معرض سرما و یا فشار بر بدن ممکن است ایسکمی قلبی رخ دهد. اگر بیماری عروق کرونر بیش از حد پیشرفت کند باعث می شود ایسکمی حتی در زمان استراحت نیز اتفاق بیفتد. ممکن است ایسکمی قلبی در بین افرادی که مشکل قلبی دارند هیچگونه علامتی نداشته باشد. این بیماری در افرادی که دیابت دارند شایع تر است.
علائم بیماری عروق کرونر قلبی
- آنژین: همان درد قفسه ی سینه است که شایع ترین نشانه ی بیماری عروق کرونر است. این درد ممکن است به صورت احساس فشار، بی حسی، سنگینی و یا تنگی باشد. این درد معمولا در سمت چپ قفسه سینه، در هنگام هیجان های عاطفی حس می شود. نواحی دیگر بدن که ممکن است آنژِین را حس کنند شامل کمر، بازو،گردن، شانه سمت چپ و چانه است.
- تنگی نفس: هنگامی که قلب خون را به خوبی پمپاژ نکند و خون کافی به اندام های بدن نرسد فرد احساس خفگی و خستگی شدید می کند.
- تپش قلب: ضربان قلب پایین آمده و نامنظم می شود.
- حمله قلبی: هنگامی که عروق کرونری به طور کامل مسدود شوند حمله قلبی رخ می دهد. این حمله با درد در ناحیه قفسه سینه، عرق کردن و تنگی نفس است.
- احساس ضعف، سرگیجه و حالت تهوع
- افزایش تعداد ضربان های قلب
- عرق کردن
عوامل موثر در ایجاد بیماری عروق کرونر
از جمله عواملی که بر بیماری عروق کرونر تاثیر گذار است شامل کشیدن سیگار و مصرف دخانیات، سابقه ی خانوادگی، داشتن بیماری های قلبی، کلسترول بالا، فشار خون بالا و داشتن بیماری دیابت است.
درمان بیماری عروق کرونر
بیماری عروق کرونر از راه های مختلفی درمان می شود.
- تغییر روند زندگی و کاهش فاکتور های خطر ساز: هنگامی که بیماری عروق کرونر شدت پیدا نکرده است می توان با ایجاد تغییراتی در روند زندگی به بهبود این بیماری کمک کرد. برای مثال ترک سیگار، رژیم غذایی مناسب که در آن میزان مصرف مواد چربی و قندی کنترل شود، پرهیز از مصرف غذاهای فرآوری شده و ورزش، از راه هایی است که به بهبود بیماری عروق کرونری کمک می کند.
- استفاده از دارو: نوع دارو بسته به نوع مشکل قلبی متفاوت است. از دارو ها برای کمک به رسیدن خون غنی از اکسیژن به قلب استفاده می شود.
- جراحی و دیگر روش های درمان: استفاده از روش های آنژیوپلاستی، جراحی بای پس و جایگذاری استنت عروق کرونری به پمپاژ خون و رسیدن خون به قلب کمک می کنند اما بیماری عروق کرونر را به طور کامل درمان نمی کنند و همچنان باید فاکتورهای خطرساز را در نظر گرفت و آن ها را کاهش داد تا از بروز بیماری های دیگر جلوگیری کرد.
تشخیص بیماری عروق کرونر
- توجه به تاریخچه و سوابق پزشکی بیمار و یافتن علائم موجود در بیمار
- انجام معاینات پزشکی توسط متخصصین مربوطه برای یافتن علائم بیماری
- انجام آزمایش های مخصوص توسط پزشک برای کمک به ارزیابی پزشکان در رابطه با پیشرفت بیماری. آزمایش های تشخیص بیماری عروق کرونر شامل: نوار قلب، سی تی اسکن، تست ورزش، کاتتریزاسیون و … است.
بیماری های مرتبط با عروق کرونر
بیشتر سرخرگ های بدن بر اثر گرفتگی عروق کرونر درگیر می شوند. سرخرگ های قلب، کلیه، پاها، لگن و بازو ها ممکن است در این بیماری درگیر شوند و بیماری های مثل، انسداد عروق کاروتید، بیماری های مزمن کلیوی، گرفتگی عروق کرونری قلب و گرفتگی عروق محیطی را به وجود آورند.
در این مطلب از وبسایت دانشنامه پزشکی آریا درباره بیماری عروق کرونر صحبت کردیم و از این که تا پایان متن همراه ما بودید سپاسگزاریم. جهت کسب اطلاعات بیشتر می توانید مطالب دسته بیماری ها را مطالعه بفرمایید.