نوعی آنتی بیوتیک که از گروه ماکرولیدها می باشد، دارو آزیترومایسین است. این دارو برای درمان عفونت های باکتریایی مانند اسهال، سینه پهلو، گلودرد های استرپتوکوکی، عفونت های گوش میانی و البته التهاب های وارد شده بر معده و روده بسیار موثر می باشد. دارو آزیترومایسین برای درمان بسیاری از بیماری های آمیزشی تجویز می شود.
معرفی دارو آزیترومایسین
در سال ۱۹۸۱ میلادی گروهی از داروسازهای کرواتی آنتی بیوتیکی کشف کردند که با نام دارو آزیترومایسین در علم پزشکی شهرت یافت. این دارو مشتق شده از داروی ایترومایسین بوده و جزء پر مصرف ترین داروی ضد عفونت در دنیا برشمرده شده است. این آنتی بیوتیک معروف به صورت تزریق وریدی و یا دهانی مورد مصرف قرار گرفته و در درمان بسیاری از بیماری ها مانند مالاریا، بیماری های آمیزشی مانند سوزاک و عفونت کلامیدیا و همچنین گلو دردهای استرپتوکوکی، سرماخوردگی، جوش های عفونی، عفونت های روده ای و معده، اسهال، عفونت های وارد آمده در هر قسمتی از بدن و … بسیار موثر می باشد. متابولیسم دارو آزیترومایسین از کبد بوده و حدود ۴/۵ درصد از این آنتی بیوتیک در بدن به کمک کلیه و صفرا دفع می شوند. نیمه عمر این دارو ۶۸ ساعت بوده که دسترسی بیولوژیک آن به صورت کپسول هایی بوده که به میزان ۲۵۰ میلی گرم به صورت خوراکی در اختیار مصرف کنندگان قرار گرفته است. متابولیسم این آنتی بیوتیک به گونه ای است که تا ۶۸ ساعت تنها نیمی از دارو توسط بدن دفع می شود.
چگونگی مصرف دارو آزیترومایسین
دارو آزیترومایسین در دو شکل سوسپانسیون و کپسول تولید شده که کپسول در اندازه های ۵۰۰ میلی گرم و ۲۵۰ میلی گرم برای بزرگسال ها تجویز شده و سوسپانسیون ها برای کودکان و اطفال و برای درمان عفونت های پوستی، فارنژیت، پنومونی و برونشیت توصیه می شود.
بزرگسال های بالاتر از ۱۶ سالبه میزان ۵۰۰ میلی گرم در وعده اول و در زورهای دوم به بعد به میزان ۲۵۰ میلی گرم مصرف گردد. به صورت یک وعده در روز باشد در ساعت مشخص شده ای مصرف شده و تا روز پنجم ادامه پیدا کند.
برای درمان عفونت بیماری های کلامیدیایی برای بزرگسال های بالاتر از ۱۶ سال به میزان ۱۰۰۰ میلی گرم در وعده اول به صورت یک واحد مصرف کپسول های آزیترومایسین توصیه می شود و مصرف آن برای افراد کمتر از ۱۶ سال توصیه نشده زیرا ایمنی و کارایی آن هنوز مشخص نشده است. کودکانی که سوسپانسیون این آنتی بیوتیک را استفاده می نمایند در صورت استفراغ نمودن آن می توان دوز تعیین شده را دوباره تکرار نمود.
عوارض جانبی داروی آزیترومایسین
از جمله عوارض جانبی دارو آزیترومایسین که تا به حال گزارش شده است عبارتند از بثورات جلدی، آرترالژی یا درد مفصلی، حواس پرتی، افسردگی، بی اشتهایی و خواب های پریشان. البته در برخی از بیماران و مصرف کنندگان دارو آزیترومایسین علایمی مانند تب، ایجاد پلاک های به صورت سفید رنگ بر روی زبان یا دندان، عفونت های واژن که ممکن است از نوع قارچی باشند، گاز معده، جوش های پوستی، ترشح مخاط از واژن و یا خا ش دستگاه تناسلی، به وجود آمدن زخم هایی بر روی زبان و درون دهان، استفراغ، داشتن تهوع، دردهای شکمی و البته اسهال که شایع ترین عوارضی بوده که در بیشتر مصرف کنندگان این آنتی بیوتیک دیده شده است. اگر چه ممکن است تمامی این علائم در یک فرد دیده نشود اما به وضوح تعدادی از این علامت ها در فرد مصرف کننده دیده شده است. پایداری این علائم چند روز کوتاه بوده که حداکثر ممکن است تا دو هفته به طول انجامد لذا با قطع داروها بیمار هر روزه می بایست عوارض جانبی را از دست داده و بهبود یابد بنابراین اگر با گذشت دو هفته عوارض جانبی برطرف نشد لازم است تا با پزشک مشورت شود.
موارد منع استفاده از آزیترومایسین
از جمله داروهایی که در گروه B قرار گرفته است دارو آزیترمایسین می باشد که مصرف این نوع آنتی بیوتیک به طور مشخص و تاثیرات آن بر روی جنین مشخص نشده است. لذا خانم های باردار لازم است تا مصرف آزیترومایسین را زیر نظر پزشک انجام دهند. برخی از متخصصین بر این باورند که مصرف آزیترومایسین در دوران بارداری مادر سبب می شود تا بر روی دندان های جنین تاثیر منفی گذاشته و باعث شود فرزند تا آخر عمر شاهد تغییراتی در رنگ دندان های خود باشد. همچنین افرادی که به تلیتررومایسین، اریترومایسین، کلاریترومایسین آلرژی دارند این اجازه را ندارند که دارو آزیترومایسین را مصرف نمایند. بیمارای که از ریتم قلب رنج برده و تحت درمان هستند توصیه می شود این نوع آنتی بیوتیک را مصرف نکنند. پایین بودن سطح پتاسیم در میزان خون می تواند مانعی برای مصرف آزیترومایسین باشد. افرادی که دچار بیماری مشخصی مانند میاستنی گراویس است لازم است تا برای مصرف آنتی بیوتیک آزیترومایسین با پزشک متخصص خود مشورتی داشته باشند.
حساسیت ایجاد شده توسط آزیترومایسین
آنافیلاکسی از بارزترین حساسیت هاییست که در اثر مصرف آنتی بیوتیک ها در افراد دیده شده است که فرد را در اسرع وقت به مراقبت های پزشکی نیازمند می کند. با بروز آنافیلاکسی فرد به سرعت در نفس کشیدن دچار مشکل شده و دست ها به لرزش در می آیند، سینه ی فرد خس خس کرده و ضربان قلب به شدت بالا می رود، فرد مصرف کننده آنتی بیوتیک ممکن است به طور ناگهانی غش کرده و تورم های پوستی و یا کهیر در وی بروز دهد و دور چشم و لب ها متورم شود. البته ممکن است در مبتلا شدن فرد به آنافیلاکسی تمامی این علامت ها رخ ندهد اما در بروز هر یک از این علایم لازم است تا شخص به سرعت تحت مراقبت های پزشکی قرار گیرد.
تداخل دارویی آزیترومایسین
دارو آزیترومایسین با مصرف برخی از دارو ها دچار تداخل داروی شده که افراد مصرف کننده را با مشکلاتی مواجه می کند. از جمله داروهایی که با دارو آزیترومایسین تداخل دارند عبارتند از آنتی اسیدهایی که حاوی منیزیم و آلومینیم بوده، تئوفیلین، داروهایی که ضد انعقاد و رقیق کننده ی خون می باشند مانند وارفارین، سیکلوسپورین، ترفنادین و کاربامازپین البته بیمارانی که ناراحتی های کلیوی داشته و تحت درمان می باشند ممکن است با دارو آزیترومایسین تداخل دارویی پیدا نمایند. در مواردی دیده شده که مصرف دارو آزیترومایسین در خانم ها اثر داروهای ضد بارداری را از بین برده و تداخل دارویی و تداخل هورمونی ایجاد می کند و خانم ضمن مصرف نمودن قرص های ضد بارداری با مشکل رو به رو شده است در واقع این آنتی بیوتیک از عدم باردار شدن فرد جلوگیری به عمل می آورد.